Hoe help ik een slachtoffer van fraude of oplichting?
Is je partner, een familielid, vriend(in) of iemand anders (online) opgelicht? En wil je er graag voor de ander zijn? De checklist voor helpers geeft je snel overzicht van wat je kunt doen voor een slachtoffer van fraude.
Deze checklist is te gebruiken door helpers van slachtoffers van alle soorten fraude, waaronder tikkiefraude, WhatsApp-fraude, geldezel en phishing.
Direct actie ondernemen
Zoek samen uit wat er direct gedaan kan worden
Wanneer mensen ontdekken dat ze zijn opgelicht, overheersen schok en ongeloof vaak. Toch is het juist dan belangrijk dat er actie ondernomen wordt om te voorkomen dat de situatie erger wordt. Denk bijvoorbeeld aan een melding bij de bank of webshop. Het hangt van het soort fraude af wat er gedaan moet worden. Bekijk welke acties we adviseren voor de situatie van je naaste.
Vergoeden van de schade
Zoek samen uit of schade vergoed kan worden
Na fraude of oplichting kan het een uitdaging zijn om het gestolen geld terug te krijgen. Als iemand heeft gebankierd volgens de 5 veiligheidsprincipes vergoedt de bank in bepaalde gevallen de schade. Dit is afhankelijk van het type fraude. Sommige mensen hebben een verzekering voor online criminaliteit. Zij kunnen contact opnemen met hun verzekeraar. Bekijk samen met je naaste welke mogelijkheden er zijn.
Hoe je kunt helpen
Iemand die schade vergoed wil krijgen na fraude moet vaak veel uitzoeken en regelen. Dit kan overweldigend zijn. Je kunt helpen door samen de mogelijkheden in kaart te brengen en overzicht te houden.
Hulp bij financiële problemen
Wanneer iemand voor veel geld wordt opgelicht, kan dat leiden tot schulden en andere financiële problemen. Je partner, familielid of vriend(in) kan via de website van Geldfit advies op maat krijgen over de financiële situatie. Ook de bank kan vaak helpen bij financiële problemen.
Hoe je kunt helpen
Slachtoffers van fraude voelen zich vaak schuldig of schamen zich voor wat er is gebeurd. Het is belangrijk dat mensen om hen heen deze gevoelens serieus nemen en er goed op reageren. Kijk hoe je dat kunt doen.
Ondersteun bij aangifte
Fraude en oplichting zijn strafbaar. Je partner, familielid of vriend(in) heeft het recht om aangifte te doen. Niet elke aangifte van fraude leidt meteen tot een politieonderzoek. Hoe meer aangiften er tegen dezelfde verdachte zijn, hoe groter de kans dat de politie de zaak kan onderzoeken. Ook is aangifte soms nodig om geld terug te krijgen van de bank.
Hoe je kunt helpen
Uw naaste kan twijfelen over het doen van aangifte. Het is belangrijk dat de ander zich serieus genomen voelt. Je naaste is de enige die kan besluiten of aangifte de juiste stap is. Je kunt wel helpen om alle mogelijkheden op een rijtje te zetten.
Let op stressklachten
Houd in de gaten of stressklachten aanhouden
De emotionele gevolgen van fraude kunnen groot zijn. Iemand kan het vertrouwen zijn verloren in anderen of maakt zich zorgen over de financiële situatie. Als je merkt dat de stressklachten binnen 4 weken niet afnemen en je naaste nog steeds last heeft van heftige klachten, is het verstandig dat hij of zij contact opneemt met de huisarts. Uiteraard kan dit ook al eerder. De huisarts kan beoordelen of er meer hulp nodig is en hiervoor een verwijzing geven.
Hoe je kunt helpen
Slachtoffers van fraude kunnen last krijgen van verschillende stressreacties, zoals piekeren, spanningen of boosheid. Dit zijn meestal normale reacties op een abnormale gebeurtenis. Bekijk hoe je het beste kunt reageren op iemand die stressklachten heeft.
Contact met lotgenoten
Bekijk wat contact met lotgenoten kan doen
Of een gebeurtenis nu kort of lang geleden is, het kan voor een slachtoffer prettig zijn om te praten met mensen die iets vergelijkbaars hebben meegemaakt. Veel mensen vinden herkenning en erkenning bij lotgenoten. Voor slachtoffers van datingfraude is er een face-to-face lotgenotengroep. In onze online lotgenotencommunity zijn er lotgenotengroepen voor online fraude, datingfraude en whatsappfraude. Hier kunnen zowel slachtoffers als helpers terecht.
Let ook goed op jezelf
Wat als je er wel wil zijn voor iemand, maar het tegelijk veel van je vraagt? Het is belangrijk dat je ook goed voor jezelf zorgt. Daarvoor is het soms nodig om je eigen behoeften op de eerste plaats te zetten. Bekijk praktische tips om goed voor jezelf te zorgen.
Ervaringen van anderen
Het kan fijn zijn om te lezen hoe anderen het helpen hebben aangepakt en waar ze tegenaan liepen.
Voorbereiden op strafproces
Help het slachtoffer als er een strafproces komt
Als de politie de dader kan opsporen na fraude, komt er een strafproces. Dat kan op veel verschillende manieren verlopen. Het slachtoffer heeft bepaalde rechten in elke fase van het strafproces. Je kunt je naaste helpen om zich hierop voor te bereiden.
Bekijk hoe het strafproces verloopt
Hoe je kunt helpen
Voor een slachtoffer gaat een strafproces vaak gepaard met zorgen. Bijvoorbeeld of de dader wel gestraft wordt en of het slachtoffer wel wordt geloofd. Ook kunnen er lange periodes zijn waarin iemand niets hoort over de zaak. Juist dan kun je veel betekenen voor je naaste.
Rechten voor slachtoffers
Wijs je naaste op slachtofferrechten
Slachtoffers van een strafbaar feit hebben rechten in Nederland. Bijvoorbeeld het recht op gratis hulp, op bescherming en het recht op ondersteuning tijdens het strafproces. Je kunt je naaste wijzen op deze rechten.
In 8 stappen beter helpen
Doe de gratis online cursus
Hulp aanbieden aan iemand die het moeilijk heeft voelt vaak vanzelfsprekend. Toch kan het zijn dat je steeds vaker situaties tegenkomt waar je niet uitkomt met de ander. Je adviezen worden niet overgenomen, er ontstaan spanningen of het wordt je te veel. Met onze gratis online cursus 'In 8 stappen beter helpen' krijg je houvast om met deze situaties om te gaan.